Hoe prettig is het niet, ’s ochtends bruisend van energie en levenslust op te staan! En hoe vervelend is het, in bed te liggen woelen en niet te kunnen slapen? De oplossing? Schaapjes tellen? Pilletjes slikken? Ergens iets tussenin? Of geen van beide? De geheimen van een gezonde nachtrust. (Bron: tlichtpuntje.be)
Onze slaapbehoefte verschilt van mens tot mens een varieert volgens de levensfase. Naarmate we ouder worden, slapen we over het algemeen minder en ook lichter. Zware inspanningen kunnen de slaapbehoefte doen toenemen en ook tijdens het herstel na een ziekte of heelkundige ingreep hebben we meer slaap nodig.
Driekwart van de mensen slaapt gemiddeld 7,5 uur. Maar let wel: dit is een gemiddelde. Er bestaan geen echte regels voor de slaapduur. Kortslapers die voldoende hebben aan vijf tot zes uur slaap bestaan, net zoals langslapers die de dag pas aankunnen na een nachtrust van 9 à 10 uur. Napoleon en Winston Churchill waren notoire kortslapers, terwijl van Einstein geweten is dat hij een langslaper was.
Opmerkelijk is wel dat het gemiddeld aantal uren slaap in de westerse wereld de voorbije decennia met 1,3 tot 1,5 uur gedaald is.
Slapen is levensnoodzakelijk
Slapen een basisbehoefte. En net zoals we honger enige tijd kunnen onderdrukken, kunnen we een tijdje tegen de slaap vechten, maar uiteindelijk zullen we ons toch gewonnen moeten geven. Prikkende ogen, gapen, knikkebollen, dichtvallende oogleden, de slaap gebruikt heel wat middelen om zich op te dringen.
Wie niet toegeeft aan lichamelijke en geestelijke vermoeidheid door een redelijk aantal uren te slapen, raakt al gauw geprikkeld, zijn motivatie neemt af en concentreren wordt erg moeilijk. Na langdurige slaaponthouding voelen we ons al gauw gebroken.
Zowel fysiek als geestelijk is slapen noodzakelijk om te recupereren. Mensen die in slaaplaboratoria meerdere dagen na elkaar wakker worden gehouden, zullen na een viertal slapeloze nachten waandenkbeelden ontwikkelen. Maar gelukkig herstellen we zeer snel. Na vijf slapeloze nachten is er gemiddeld vier uur extra slaap nodig om volledig te herstellen. We hebben eigenlijk niet zozeer extra slaapduur nodig om te herstellen. Ons lichaam regelt spontaan dat we de volgende nachten vooral dieper slapen (zie kader ‘Slapen met structuur). De hoeveelheid REM-slaap en diepe slaap (fase 3 en 4) nemen toe ten koste van fase 1 en 2. In het begin van de nacht wordt vooral diepe slaap ingehaald (die geassocieerd wordt met fysiek herstel), later op de nacht de REM-slaap (tijdens dewelke we vooral geestelijk recupereren).
Melatonine, een eigen slaapmiddel
Om in slaap te kunnen vallen moet er voldoende melatonine aanwezig zijn. Melatonine is een stof die wordt afgegeven door de pijnappelklier in de hersenen. Overdag wordt haast geen melatonine aangemaakt omdat de licht de productie ervan afremt. Bij volwassenen start de aanmaak van melatonine ’s avonds tussen 20 en 22 uur. Ongeveer twee uur later wordt men slaperig en is het tijd om naar bed te gaan.
Zoals tal van processen in ons lichaam volgt de afgifte van melatonine onze inwendige biologische klok. Die klok loopt echter niet voor iedereen precies gelijk. Vandaar dat er ochtend- en avondmensen zijn. Bij avondmensen start de afgifte van melatonine enkele uren later dan bij ochtendmensen.
Om goed te slapen is het dus belangrijk om naar zijn eigen lichaam te luisteren m.a.w. gaan slapen wanneer de eerste tekenen van slaap zich voordoen en zoveel mogelijk op een vast tijdstip naar bed gaan. Hiertegen zondigen kan de oorzaak zijn van slaapproblemen.
Bron: snurken.iblogs
